Kupiłeś nowy ciągnik i wkrótce nastąpiła awaria? A może odkupiłeś 30-letni kombajn, który miał być sprawny, a okazało się, że nie udało się skosić nawet hektara? Zobacz jakie masz prawa i co możesz zrobić.
Instytucja rękojmi za wady oraz gwarancji to pojęcia bardzo często mylone przez konsumentów. Warto wiedzieć jakie występują między nimi różnice oraz czego może domagać się konsument.
Rękojmia
Rękojmia to odpowiedzialność sprzedawcy za wady fizyczne lub prawne.
Wada fizyczna to niezgodność rzeczy sprzedanej z umową.
W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli:
- nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności przeznaczenia
- nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę albo wzór
- nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia, co do takiego jej przeznaczenia
- rzecz została wydana kupującemu w stanie niezupełnym.
Rzecz sprzedana ma także wadę fizyczną w razie nieprawidłowego jej zamontowania i uruchomienia. Dotyczy to sytuacji, gdy montażu dokonał sprzedawca lub osoba na jego polecenie lub sam kupujący, ale według instrukcji otrzymanej od sprzedawcy.
Wada prawna
Rzecz może być obciążona nie tylko wadami fizycznymi, ale także prawnymi. Co to oznacza? Sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz:
- stanowi własność osoby trzeciej (czyli sprzedaje nie swoje)
- jest obciążona prawem osoby trzeciej (np. hipoteką)
- ograniczenie w korzystaniu lub rozporządzaniu rzeczą wynika z decyzji lub orzeczenia właściwego organu (np. podlega zajęciu przez komornika, jest przedmiotem zastawu).
Kupujący z tytułu rękojmi może żądać:
-
obniżenia ceny towaru
-
odstąpienia od umowy
-
wymiany rzeczy wadliwej na rzecz wolną od wad
-
usunięcia wady.
Uwaga na terminy
Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem 2 lat, a gdy chodzi o wady nieruchomości – przed upływem 5 lat od dnia wydania rzeczy kupującemu.
Roszczenie o usunięcie wady lub wymianę rzeczy sprzedanej na wolną od wad przedawnia się z upływem roku, licząc od dnia stwierdzenia wady.
Rękojmia- dotyczy rzeczy nowych i używanych
Istotną cechą rękojmi jest to, iż dotyczy także rzeczy używanych. Nie tylko nowych. Sprzedawca nie może się uchylić od odpowiedzialności tylko dlatego, że sprzedał rzecz używaną.
Jeżeli kupującym jest konsument, a przedmiotem sprzedaży jest rzecz używana, odpowiedzialność sprzedawcy może zostać ograniczona, nie mniej niż do roku od dnia wydania rzeczy kupującemu.
Można śmiało stwierdzić, iż rękojmia jest korzystniejsza dla kupującego, ponieważ jej warunki określają przepisy Kodeksu cywilnego, a nie sprzedawca czy producent (jak jest to przy gwarancji).
Oznacza to, iż sprzedający nie może dobrowolnie zmieniać zasad dotyczących rękojmi. Wybór rękojmi daje większe możliwości dochodzenia swoich roszczeń od sprzedawcy.
Warto również dodać, iż rękojmia ma charakter absolutny – sprzedawca nie może się z niej zwolnić. Faktem uzasadniającym jej powstanie jest bowiem samo istnienie wady rzeczy sprzedanej. Oznacza to, iż rękojmia jest niezależna od wystąpienia szkody, winy sprzedawcy, jego związku ze spowodowaniem wady, a nawet wiedzy o jej istnieniu.
Gwarancja
Czym jest zatem gwarancja? To zapewnienie producenta o wysokiej jakości produktu. Niezależnie od tego czy jest jest on sprzedawcą tego produktu, na który udziela gwarancji.
Udzielenie gwarancji następuje poprzez złożenie oświadczenia gwarancyjnego, które określa obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w przypadku gdy rzecz sprzedana nie ma właściwości określonych w tym oświadczeniu.
Oświadczenie gwarancyjne powinno zawierać podstawowe informacje potrzebne do wykonywania uprawnień z gwarancji, w szczególności nazwę i adres gwaranta lub jego przedstawiciela w Rzeczpospolitej Polskiej, czas trwania i terytorialny zasięg ochrony gwarancyjnej, uprawnienia przysługujące w razie stwierdzenia wady, a także stwierdzenie, że gwarancja nie wyłącza, nie ogranicza ani nie zawiesza uprawnień kupującego, wynikających z przepisów o rękojmi za wady rzeczy sprzedanej.
Co obejmuje gwarancja
Obowiązki gwaranta mogą w szczególności polegać na zwrocie zapłaconej ceny, wymianie rzeczy bądź jej naprawienie. Jeżeli nie zastrzeżono innego terminu, termin gwarancji wynosi 2 lata, licząc od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana.
Jeżeli w gwarancji nie zastrzeżono inaczej, odpowiedzialność z tytułu gwarancji obejmuje tylko wady powstałe z przyczyn tkwiących w sprzedanej rzeczy.
Producent udziela gwarancji dobrowolnie, co oznacza, że samodzielnie ustala zakres uprawnień konsumenta i swojej odpowiedzialności. Gwarancja na udzielany produkt nie ogranicza praw konsumenta do dochodzenia roszczeń z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy.
Rękojmia nie tylko przy sprzedaży
Przepisy o rękojmi warto znać, ponieważ mają zastosowanie w wielu innych umowach np. przy umowie kontraktacji, tak często zawieranej przez rolników.
art. 621 kodeksu cywilnego Do rękojmi za wady fizyczne i prawne przedmiotu kontraktacji oraz środków produkcji dostarczonych producentowi przez kontraktującego stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży.
Potrzebujesz porady prawnej?
Mam nadzieję, że dowiedziałaś/dowiedziałeś się z artykułu przydatnych dla Ciebie rzeczy.
Jeśli Twoja sprawa wymaga konsultacji i potrzebujesz porady prawnej to skontaktuj się proszę ze mną- zadzwoń lub napisz mail. Wszystkie informacje kontaktowe są w zakładce Kontakt oraz panelu bocznym (lub poniżej jeśli czytasz artykuł w telefonie).
Jeśli masz jakieś pytania czy uwagi zostaw pod artykułem komentarz.
A jeśli zainteresował Cię artykuł, kliknij proszę „Lubię to” poniżej tekstu, udostępnij lub zajrzyj na moją stronę na Facebooku– PrawnikRolnika i bądź na bieżąco z najnowszymi wpisami.
Możesz się też zapisać na Newsletter. Dziś, znajomość swoich praw jest ważna jak nigdy dotąd.